Os excrementos activan o sistema inmunitario dos pitos

O mundo animal segue normas estritas para sortear fontes de contaminación e posibles perigos, como a depredación. No caso das aves, retiran os excrementos das súas crías a diario para conservar a hixiene do niño.

Un novo estudo, realizado en España e publicado en ‘Frontiers in Zoology’, demostra que a presenza de feces nos niños atrae insectos e provoca a activación do sistema inmune das crías, o que proporciona importantes pistas sobre o porqué deste hábito sanitario.

Ata agora, na ornitoloxía, a rama da zooloxía dedicada ao estudo das aves, predominaba a hipótese de que a eliminación dos excrementos producíase para evitar a atracción de organismos parasitos. Con todo, esta nova investigación refutaría isto.

“O noso estudo pon de manifesto que a atracción de parasitos non parece ser a causa que favoreceu a evolución deste comportamento, a pesar de asumirse como tal tradicionalmente”, declara á Axencia Sinc Juan Diego Ibáñez-Álamo, autor principal do estudo e investigador na Estación Biológica de Doñana do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) e na Universidade de Groninga (Países Baixos).

Resposta do sistema inmune

Os científicos utilizaron tres experimentos diferentes con trampas de insectos, niños artificiais e niños reais de merlos para observar a atracción que os excrementos producían nos parasitos.

Aínda que as predicións apuntaban que se atoparía unha maior cantidade de parasitos se había feces, “os sacos fecais non atraeron un maior número parasitos”, afirma o investigador.

O sistema inmunitario das crías viuse afectado pola presenza das feces, concretamente, a proporción de heterófilos con respecto aos linfocitos, células sanguíneas que loitan fronte a axentes prexudiciais como parasitos, que é un indicador fisiolóxico da resposta á tensión en aves. “Esta proporción nas crías que vivían perto dos sacos fecais foi significativamente máis alta que a daqueles que non tiñan feces arredor”, declaran os autores.

Os científicos atoparon ademais un incremento na atracción de moscas e unha redución nos ácaros debido aos excrementos das crías. Os autores apuntan a capacidade das moscas como vectores para transmitir microorganismos prexudiciais como unha das causas que provocaría a activación do sistema inmune.

Os sacos fecais, illantes contra bacterias

As crías de aves producen feces en casulas cunha cobertura mucosa. Esta singular estrutura, que un estudo previo demostrou que posúe unha función de illante bacteriano, podería tamén ser a responsable de evitar a atracción de parasitos. “É posible que a mucosa actúe como unha barreira para impedir que se propaguen as pegadas químicas que poderían usar os parasitos para localizar os pitos”, declara Ibáñez-Álamo.

“Os resultados da nosa investigación parecen indicar que os microorganismos poderían estar a xogar un papel moi importante en relación coa limpeza do niño das aves”, engade o investigador.

Con todo, os autores consideran que este hábito parental é resultado de varios factores: “Non podemos descartar que o comportamento dos pais poida ser alterado pola existencia de feces preto do niño”, declaran. Incluso a depredación podería ser outra causa determinante para este comportamento.

Fonte: Axencia SINC / Referencia bibliográfica:

Juan Diego Ibáñez-Álamo et al.: «Fecal sacs attract insects to the nest andprovoke an activation of the immunesystem of nestlings». Frontiers in Zoology (2016) 13:3 DOI 10.1186/s12983-016-0135-3